W poniższym tekście zostały zawarte najważniejsze i najczęściej pojawiające się pytania dotyczące roweru metropolitalnego.
1. Liczba i dostępność rowerów:
Kiedy pojawi się pełna liczba rowerów?
Zgodnie z deklaracją Operatora, wszystkie rowery pojawią się do połowy sierpnia.
Czy gmina może zbudować stację w XYZ miejscu?
Rozkład geograficzny stacji Mevo w każdej miejscowości został ustalony w oparciu o następujące czynniki: oddalenie od kolejowych węzłów przesiadkowych maksymalnie o 5 km, rozmieszczenie i gęstość celów i źródeł podróży, gęstość zaludnienia, bliskość przystanków komunikacji publicznej, oddalenie od pozostałych stacji Mevo, dostępność gruntu miejskiego, a w niektórych przypadkach - aktualne warunki poruszania się rowerem.
Na obecnym etapie wdrożeniowym, nie ma możliwości utworzenia nowych stacji, ani dokonywania korekt ich położenia. Najpierw musimy zamknąć samo wdrożenie. Korekty będą możliwe po analizie kilkumiesięcznego okresu działania w pełni wdrożonego systemu. Będziemy o tym na bieżąco informować.
Co zamierzacie zrobić z problemem dostępności rowerów w niektórych częściach miasta?
Wraz z rozwojem systemu poszerza się nasza wiedza o zapotrzebowaniu na rowery. Operator dysponuje więc coraz większą bazą danych dotyczących zwyczajów Użytkowników i rozkładzie geograficznym popytu na pojazdy. Potencjał do poprawy dostępności identyfikujemy więc w obszarze wykonywanych przez Operatora przesunięć rowerów z lokalizacji z nadwyżkami - w miejsca z niedoborem pojazdów.
Pojawiają się głosy, że za sytuację z dostępnością i obecną rezygnacją z możliwości rezerwacji rowerów odpowiadają użytkownicy. Jak się do tego odniesiecie?
Operator uznał takie działanie za konieczne w celu tymczasowego usprawnienia działania systemu. Jest to przejściowe. Oczywiście miał na to wpływ fakt, że wielu użytkowników po prostu dokonywało przedłużania rezerwacji, żeby “zabezpieczyć “ sobie rower na później, co uniemożliwiało innym użytkownikom korzystanie z systemu. Operator poprawia teraz system rezerwacji, aby był on bardziej funkcjonalny i nie pozwalał na “blokowanie” roweru. Docelowy model rezerwacji rowerów powinien być dostosowany do potrzeb mieszkańców przy pełnym zaopatrzeniu systemu w rowery.
Czy obecnie wprowadzane rowery są już częścią drugiego etapu projektu?
Rozpoczęły się testy pierwszej partii stanowiącej flotę II etapu MEVO. Odbiór drugiego etapu nastąpi w momencie, gdy usługodawca wywiąże się ze wszystkich zobowiązań, które nakłada na niego umowa – dostarczy rowery, a system będzie gwarantował dostępność pojazdów na poziomie 98%.
Wiedzieliście o problemach dostawcy z dostarczeniem i przygotowaniem rowerów, czy decyzja o uruchomieniu systemu nie była podjęta zbyt szybko?
Nie wszystko można sprawdzić "na sucho". Funkcjonowanie systemu można ocenić w pełni tylko przy jego realnym obciążeniu, czyli dużej liczbie użytkowników. Ważne, żeby ten czas pomiędzy dostawami rowerów poświęcić na korekty i reagowanie tam, gdzie to niezbędne.
Pojawiają się zarzuty co do stanu technicznego rowerów, które zaledwie po dwóch miesiącach użytkowania są już zniszczone
Warto zauważyć, że rowery Mevo są użytkowane znacznie intensywniej niż prywatny rower przeciętnego użytkownika. Stąd tak ważny jest sprawny serwis. Operator zapewnia, że system działa coraz sprawniej, a wszystkie usterki usuwane są coraz szybciej.
2. Przetarg
Pojawiają się zarzuty, że oferta przetargowa Nextbike była rażąco niska i powinna zostać sprawdzona.
NextBike Polska złożył ofertę na 40,3 mln zł i – na wezwanie Obszaru Metropolitalnego Gdańsk - Gdynia - Sopot - przedstawił szczegółowy i spójny plan finansowy, pokazujący, w jaki sposób uzyska rentowność projektu przy oferowanych cenach. Oferta została zatem sprawdzona i nie było podstaw do jej odrzucenia. Warto pamiętać, że Nextbike jest bardzo doświadczonym graczem, ma na koncie 40 wdrożeń miejskiego systemu rowerowego w Polsce i zagranicą.
Czy mieliście pełną świadomość możliwości firmy, gdy wybieraliście NB na realizatora projektu?
Nextbike wybrany został w drodze przetargu, przedstawił najlepszą propozycję oraz udokumentował swoją możliwość wykonania projektu. Warto pamiętać, że Nextbike jest bardzo doświadczonym graczem, ma na koncie 40 wdrożeń miejskiego systemu rowerowego w Polsce i zagranicą.
Oficjalnie w przetarg wygrała spółka córka Nextbike mająca 5 tys. złotych kapitału zakładowego. Czy to nie jest samo w sobie ryzykowne?
Prawo zabrania wykluczania z przetargów spółek ze względu na wysokość kapitału zakładowego. Zgodnie z zapisami przetargu, każdy z wykonawców musiał wykazać średni przychód za ostatnie 3 lata obrotowe na poziomie nie mniejszym niż 3 miliony złotych. Od wykonawcy otrzymaliśmy również maksymalne przewidziane w polskim prawie gwarancje bankowe. Dodatkowo, w projekcie w roli podwykonawcy występuje spółka Nextbike Polska, co w kontekście redukcji ryzyka jest przesłanką pozytywną.
3. Kary i odpowiedzialność
Czy naliczane kary będą egzekwowane?
Najważniejsze jest obecnie, aby system zaczął działać prawidłowo, odnotowujemy coraz większą poprawę w dostępności rowerów i ich serwisowaniu. Czekamy aż usługodawca spełni warunki uruchomienia etapu drugiego. Obszar Metropolitalny nie odstąpi od naliczania kar, jednak w tym momencie skupia się na zrealizowaniu programu.
Katalog kar umownych ma ponad 20 pozycji, a polskie prawo zamówień publicznych nie przewiduje możliwości odstąpienia od egzekucji tych kar - ich zadaniem jest bowiem ochrona interesów podatnika.
Mamy świadomość, że interpretacja kar może być różna i w efekcie sprawa może być rozwiązana w sądzie. Za opóźnienie dostawy rowerów na pierwszy etap odliczono blisko milion złotych z wynagrodzenia wykonawcy.
Ile obecnie wynosi wysokość kar?
Za opóźnienie dostawy rowerów na pierwszy etap odliczono blisko milion złotych z wynagrodzenia wykonawcy. Wszelkie niedociągnięcia i odstępstwa od umowy są na bieżąco katalogowane i analizowane. Celem wszystkich Gmin w tej chwili jest realizacja programu.
Czy zapłacicie dostawcy mimo niedotrzymania terminów i warunków współpracy?
Obszar Metropolitalny umownie zobowiązał się do zapłaty, dlatego Nextbike otrzymało zapłatę za pierwszy etap, pomniejszony o karę za opóźnienie. Kara wyniosła milion złotych. Jeśli tak samo będzie z drugim etapem, postąpimy podobnie.
Co się stanie jeśli Nextbike będzie musiało ogłosić upadłość? W wielu komentarzach pojawiają się zarzuty, że firma niedługo upadnie, popełniając błąd za błędem, a użytkownicy zapowiadają rezygnację z abonamentu.
W tej chwili nie ma podstaw do takich twierdzeń. Nextbike ogłosił, że zarobił już milion złotych w ciągu kilku tygodni działania systemu. Jesteśmy zabezpieczeni od strony finansowej, dzięki gwarancji bankowej, a sama firma startuje w zagranicznych przetargach.
Czy zamierzacie iść do sądu?
Prawo daje możliwość rozstrzygania sporu drogą sądową zarówno nam, jak i Nextbike, jednak wszystko zależy od rozwoju sytuacji, priorytetem jest przywrócenie porządku w systemie i wprowadzenie przez usługodawcę wszystkich zamówionych rowerów na drogi naszej metropolii.
4. Współpraca między operatorem a zamawiającym
Prezes Nextbike twierdzi, że obecne problemy z systemem wynikają z bardzo restrykcyjnych zapisów przetargowych. Czy umowa nie nałożyła na wykonawcę za dużych wymagań?
W ramach umowy, Wykonawca przyjął na siebie konkretne zobowiązania. Jako firma z dużym doświadczeniem na rynku, starająca się o kolejne wdrożenia systemów rowerów miejskich, z pewnością był świadom swoich możliwości. Statystyki pokazują, że system Mevo zaczyna funkcjonować coraz lepiej.
Czy pójdziecie do sądu jeśli Nextbike odmówi zapłacenia naliczonych kar?
Kary zapisane są w umowie. Jak podano do wiadomości publicznej, część kary za opóźnienie wprowadzenia systemu została odliczona od zapłaty za pierwszy etap.
Dyrektor Glaser powiedział "Katalog kar umownych ma ponad 20 pozycji i nie stosujemy żadnej wyrozumiałości; polskie prawo zamówień publicznych jest w tym temacie bezwzględne” jednak wstrzymujecie się od pociągnięcia NextBike do pełnej odpowiedzialności finansowej?
Projekt trwa. Prawie milion złotych kar odliczono od wynagrodzenia operatora za pierwszy etap prac. Kary zatem są egzekwowane.
5. Zmiany w systemie, propozycje rozwiązań, pomysły aktywistów
Czy zamówienie dodatkowych rowerów, które nie byłyby zasilane elektrycznie nie stanowiłoby rozwiązania problemu z Mevo? Takie propozycje wysuwają trójmiejscy aktywiści.
Operator zaoferował w przetargu 100 procent rowerów elektrycznych, mimo że zapis mówił o minimum 10 procentach pojazdów wspomaganych, ale nie podawał górnej granicy. Nie można zmienić teraz wymagań przetargowych ani zgodzić się na odstępstwo. Byłoby to złamaniem prawa.
Pojawiają się sugestie, że spółka powinna zostać upaństwowiona/skomunalizowana w celu ratowania programu Mevo. Czy rozważana jest taka możliwość?
Nie ma dziś potrzeby poszukiwania takich rozwiązań, projekt trwa i jest realizowany.
Innym pomysłem na rozwiązanie problemów jest ładowanie rowerów na stacjach. Dlaczego nie podjęliście decyzji o wprowadzenie w Obszarze Metropolitalnym takiego systemu?
To są rowery IV generacji, a system zaprojektowany jest tak, aby był jak najbardziej elastyczny dla użytkownika. W naszej ocenie problemy te są przejściowe i wiążą się z faktem, że nie dotarła do nas jeszcze większa część zamówienia.
Problemem wydaje się być zbyt duże zainteresowanie rowerami. Czy wprowadzenie wyższych opłat za użytkowanie nie pozwoliłoby na ustabilizowanie sytuacji?
Maksymalne stawki i opłaty zostały określone w przetargu. Nie można ich teraz zwiększać. Zostały one wyliczone przez operatora jako wystarczające. Pamiętajmy, że jest to okres przejściowy, nie mamy jeszcze wszystkich rowerów w systemie. Pamiętajmy, że docelowo rowery Mevo mają być dostępne dla jak największej liczby mieszkańców. Niski koszt użytkowania jest jednym z ważniejszych czynników spełnienia tego założenia.
Dlaczego wyłączyliście możliwość rezerwowania rowerów?
Brak możliwości rezerwacji jest rozwiązaniem tymczasowym, a jego celem jest zwiększenie dostępności rowerów. Operator poprawia teraz system, aby był bardziej funkcjonalny i nie pozwalał na “blokowanie” roweru, na co skarżyli się użytkownicy.
Czy nie można wprowadzić krótszej rezerwacji albo ograniczenia liczby rezerwacji?
Rozwiązanie to zostało przyjęte przez operatora jako dające największe szanse na zwiększenie dostępności rowerów i ma charakter tymczasowy. Operator poprawia teraz system, aby był bardziej funkcjonalny i nie pozwalał na “blokowanie” roweru, na co skarżyli się użytkownicy.
6. Plan naprawczy
Czy nie powinniście byli wprowadzić systemu naprawczego na samym początku, gdy zorientowaliście się, że dostawca sprawia wiele problemów?
Każdy nowy system zawsze będzie borykał się z różnego rodzaju problemami. Nextbike dostał czas na obserwacje i naukę, a kiedy nie przyniosło to efektu, spółka została wezwana do przedstawienia nam planu naprawczego.
Czy rozważacie zaproszenie aktywistów do pomocy przy stworzeniu lub weryfikacji planu naprawczego Mevo?
Chętnie słuchamy obserwacji i doświadczeń aktywistów, pamiętamy jednak, że działamy w warunkach konkretnej umowy, wyznaczającej ramy naszych uzgodnień.
7. Inne
Czy zostaną wyciągnięte konsekwencje personalne w związku z kryzysem (problemami, porażką)?
Kluczowe jest rozwiązanie problemów funkcjonowania systemu. jeśli będzie taka potrzeba, na wszelkie rozliczenia przyjdzie czas po zażegnaniu kryzysu.
